Ritueelbegeleider.nl
Ruzie in de familie bij een uitvaart
Snel naar onderdeel
Vrienden kun je kiezen, maar je familieleden krijg je cadeau. Soms zou je dat cadeau liever omruilen voor een ander… zeker als er ruzie in de familie is. En al helemaal rondom een crematie of begrafenis. Iedereen loopt dan immers rond met open zenuwen, hypergevoelig en met een kort lontje.
Toch wil je er een waardige afscheidsplechtigheid van maken. Misschien wil je zelfs een toespraak houden.
Hoe kun je in je speech optimaal eerlijk zijn, zonder anderen op hun teentjes te trappen? En hoe zorg je dat je je eigen gevoelens in toom houdt zodat de situatie niet escaleert? Maak gebruik van de onderstaande tips.
Is je vader of moeder overleden en hadden jullie een slechte relatie? Krijg hier tips hoe je dan toch kunt speechen.
Hulp bij het schrijven?
neem contact op
06 19 40 40 97
Tip 1: Een uitvaartspeech is geen afrekening
Jij hebt zo je mening over wat anderen hebben gedaan of nagelaten. Hoe ze jou of de overledene hebben gekwetst, bijvoorbeeld. Het maakt je boos en die boosheid wil eruit.
Goed boos zijn is moeilijk. Er is iets beschadigd en dat doet pijn, maar je wil vanuit je woede niet nog meer beschadigen. Want een begrafenis of crematie is niet de juiste plek om rekeningen te vereffenen of een familieruzie uit te vechten.
- De overledene kan niet meepraten
Je weet niet hoe de overledene er nu in zou staan. - Iedereen is op zijn kwetsbaarste nu
Pijn die je rondom een uitvaart veroorzaakt, is diep beschadigend en vaak niet terug te draaien. - Je maakt andere genodigden ongewild deel van de ruzie
De goede herinneringen die sommige genodigden aan de overledene hebben, komen onder druk te staan.
Ik laat je zien hoe je jouw waarheid spreekt, maar zonder de schade te vergroten. Daarna geef ik tips om met je gevoelens te kunnen omgaan.
Tip 2: Houd het bij jezelf, respecteer het verschil
Je hebt het volste recht om jouw herinneringen te delen. Realiseer je wel dat het jouw herinneringen zijn. Die van anderen kunnen anders zijn, ook aan dezelfde persoon.
Zo is het heel normaal dat binnen één gezin de herinneringen aan een vader of moeder, een broer of zus van per persoon verschillend zijn. Je wordt allemaal met een ander karakter geboren. En op een ander moment in het leven van je ouders en van je broers en zussen. Dat veroorzaakt andere ervaringen.
Als er een traumatische gebeurtenis plaatsvond in je gezin van herkomst, en iedereen is daar op zijn eigen manier mee omgegaan, dan kan dat ook voor grote onderlinge verschillen en afstand zorgen.
Jouw herinneringen zijn dus waar. Maar die van andere gezinsleden ook. Respecteer die verschillen door duidelijk te maken dat je jouw herinneringen deelt.
Zo is het heel normaal dat binnen één gezin de herinneringen aan een vader of moeder, een broer of zus van per persoon verschillend zijn. Je wordt allemaal met een ander karakter geboren. En op een ander moment in het leven van je ouders en van je broers en zussen. Dat veroorzaakt andere ervaringen.
Als er een traumatische gebeurtenis plaatsvond in je gezin van herkomst, en iedereen is daar op zijn eigen manier mee omgegaan, dan kan dat ook voor grote onderlinge verschillen en afstand zorgen.
Jouw herinneringen zijn dus waar. Maar die van andere gezinsleden ook. Respecteer die verschillen door duidelijk te maken dat je jouw herinneringen deelt.
Dat kun je bijvoorbeeld zo doen:
Ik weet dat mijn broers en zussen zich onze moeder op hun eigen manier herinneren. Sommige herinneringen komen overeen, andere dingen hebben we heel anders beleefd. Voor de een van ons was moeder heel beschikbaar, terwijl ze voor de ander altijd op afstand is gebleven. Ik heb mam als heel zorgzaam beleefd, en herinner me bijvoorbeeld haar interesse als ik thuiskwam van school…
Tip 3: Doe de oefening '20 jaar later'
Hoewel dit een lastige oefening is als je midden in de stress zit in de dagen voor de uitvaart, kan hij toch waardevol zijn.
Op dit moment kan de lieve vrede je misschien gestolen worden. Je bent boos op de pijn die een ander gezinslid heeft veroorzaakt. Maar probeer je eens voor te stellen hoe je over 20 jaar terugkijkt.
20 jaar is een lange tijd. Stel je voor dat de heftige gevoelens die je nu hebt zijn gezakt, je bent nog ouder en nog wijzer dan je nu bent. Hoe zou je op jezelf willen terugkijken? Wat zou je trots maken?
Als het antwoord iets met ‘volwassen’, ‘in control’, ‘waardig en respectvol’ te maken heeft, kun je die houding innemen tijdens de uitvaart en de voorbereidingen. Dat doe je niet voor de ander, maar voor je eigen goede gevoel over jezelf.
Als je vanuit dat gevoel je uitvaartspeech gaat houden, hoe doe je dat dan?
Op dit moment kan de lieve vrede je misschien gestolen worden. Je bent boos op de pijn die een ander gezinslid heeft veroorzaakt. Maar probeer je eens voor te stellen hoe je over 20 jaar terugkijkt.
20 jaar is een lange tijd. Stel je voor dat de heftige gevoelens die je nu hebt zijn gezakt, je bent nog ouder en nog wijzer dan je nu bent. Hoe zou je op jezelf willen terugkijken? Wat zou je trots maken?
Als het antwoord iets met ‘volwassen’, ‘in control’, ‘waardig en respectvol’ te maken heeft, kun je die houding innemen tijdens de uitvaart en de voorbereidingen. Dat doe je niet voor de ander, maar voor je eigen goede gevoel over jezelf.
Als je vanuit dat gevoel je uitvaartspeech gaat houden, hoe doe je dat dan?
Tip 4: Wat doe je als je getriggerd wordt?
De mensen die het dichtste bij je staan, kunnen je het meeste pijn doen. Feilloos, vaak zelfs onbewust, weten ze je kwetsbare plek te vinden en je genadeloos te treffen. Zo is dat altijd gegaan.
Hoe reageer je als je getriggerd wordt? Word je woedend, bevries je of barst je uit in huilen?
Hoewel het razend moeilijk is om oude patronen te veranderen, en zeker in de kwetsbare dagen rond een uitvaart, zou je je kunnen voornemen om een keer anders te reageren dan anders.
Zodra je de spanning voelt oplopen, in de richting van die trigger, zou je heel hard stop kunnen roepen. Even pauze en afstand kunnen nemen waar je normaal woedend wordt. Benoemen wat er met je gebeurt, dat een ander je zeer doet, dat je dat niet wilt. Soms helpt dat.
Daarom is het ontzettend goed als je iemand aan je zijde hebt. Iemand die zich niet in de gesprekken mengt, het niet voor je opneemt maar je op tijd herinnert aan wat je wilde zeggen en doen. Voordat je wegglijdt in de valkuil van het oude patroon.
Tip 5: Iemand aan je zij die je vertrouwt
Als je tegen de ontmoetingen opziet, vraag dan een wijze vriend of vriendin om met je mee te gaan naar voorbereidingsgesprekken voor de begrafenis of crematie. Die heeft daarbij maar één taak: jou te helpen overeind te blijven op de manier die jij wilt.
Als je een partner hebt, kan die deze rol ook vervullen. Maar alleen als je partner zelf geen onderdeel is van de ruzie in de familie.
Deze vriend, vriendin of partner kan ook je uitvaartspeech van tevoren lezen. Om te checken of je verhaal helder genoeg is, of je voldoende de waarheid zegt én niet over de grenzen van anderen gaat.
Wanneer het je lukt om eerlijk te zijn zonder anderen te kwetsen, dan gaat daar een grote verbindende kracht van uit.
Tip 6: Praat over je spanning
Het is enorm belangrijk dat je op de dag van de uitvaart niet uitgeput bent van de stress. Het kan daarom helpen om in de aanloop naar de begrafenis of crematie even alles van je af te praten.
Dat kun je misschien doen bij iemand in je omgeving. Soms weet de uitvaartbegeleider een coach of therapeut waar je terecht kunt. Een initiatief waar ik fan van ben, is de Luisterlijn. 24/7 krijg je daar iemand aan de telefoon waarbij je gewoon anoniem alles kunt vertellen. Je hoeft niets, en het kost niets.
Dat kun je misschien doen bij iemand in je omgeving. Soms weet de uitvaartbegeleider een coach of therapeut waar je terecht kunt. Een initiatief waar ik fan van ben, is de Luisterlijn. 24/7 krijg je daar iemand aan de telefoon waarbij je gewoon anoniem alles kunt vertellen. Je hoeft niets, en het kost niets.
Tip 7: Overleg met de uitvaartleider
De ondernemer die jullie hebben ingehuurd om de uitvaart te helpen organiseren, heeft ongetwijfeld vaker met conflicten te maken gehad.
Vraag haar/hem om zo op te treden, dat alle gezinsleden zich gehoord voelen en het gevoel hebben samen keuzes te maken.
Laat de uitvaartondernemer duidelijke spelregels opstellen, bijvoorbeeld dat je niet terugkomt op afspraken waar je nadrukkelijk mee akkoord bent gegaan.
Vraag haar/hem om zo op te treden, dat alle gezinsleden zich gehoord voelen en het gevoel hebben samen keuzes te maken.
Laat de uitvaartondernemer duidelijke spelregels opstellen, bijvoorbeeld dat je niet terugkomt op afspraken waar je nadrukkelijk mee akkoord bent gegaan.
Tip 8: Vraag een ritueelbegeleider
Voor de inhoudelijke vormgeving van de uitvaartplechtigheid kun je een ritueelbegeleider inschakelen. Die kan met de gezinsleden samen, of los van elkaar, in gesprek gaan over hun bijdrage aan de plechtigheid.
De ritueelbegeleider is op die manier ook procesbegeleider en zorgt dat er niet alleen een uitvaart ontstaat waar iedereen zoveel mogelijk in mee kan komen (iedereen heeft recht op een goed afscheid), maar ook dat de weg daar naartoe zonder escalaties verloopt.
De ritueelbegeleider is op die manier ook procesbegeleider en zorgt dat er niet alleen een uitvaart ontstaat waar iedereen zoveel mogelijk in mee kan komen (iedereen heeft recht op een goed afscheid), maar ook dat de weg daar naartoe zonder escalaties verloopt.
ritueelbegeleider inschakelen
Vrijblijvend informeren
Conclusie: een uitvaart om toch goed op terug te kijken
Met de tips die je hebt gekregen, lukt het hopelijk om de uitvaart zo vorm te geven, dat ook jij er met een goed gevoel op kunt terugkijken. Ondanks ruzie of verstoorde relaties met familieleden.
Je kunt jezelf complimenteren als het je gelukt is om zelfs een toespraak te houden, zonder jezelf geweld aan te doen én zonder een eventuele ruzie verder te laten escaleren.
Door verschillen te respecteren, te voorkomen dat je getriggerd wordt, en hulp in te schakelen om de rust en de verbinding te bewaren, kun je er ondanks alles een waardig afscheid van maken.
