Ritueelbegeleider.nl
Hoe schrijf je een welkomstwoord voor een uitvaart?
Snel naar onderdeel
Een uitvaart of crematie is vaak een beladen moment. Jij hebt de taak op je genomen om iedereen welkom te heten als de ceremonie begint. Je wilt dat mensen tot rust komen en zich openstellen voor wat gaat komen.
Je krijgt hier de tips om snel te kunnen beginnen met het schrijven van je welkomstwoord. Dankzij allerlei voorbeelden plus toelichting weet je meteen wat voor jou werkt en waarom.
Wil je dat ik met je meelees?
Je krijgt hier de tips om snel te kunnen beginnen met het schrijven van je welkomstwoord. Dankzij allerlei voorbeelden plus toelichting weet je meteen wat voor jou werkt en waarom.
Wil je dat ik met je meelees?
neem contact op
ik kan ook namens jou schrijven
De drie stappen van een goed welkom: nu, straks en later
Een goed welkomstwoord zorgt dat mensen erbij zijn met hun hoofd en hun hart. Dit bereik je in 3 stappen:
- je benoemt het hier en nu- zorgt voor aandacht
- je vertelt wat er straks gaat gebeuren - geeft houvast
- je sluit af met wat je hoopt voor later - creëert bezieling
Maar eerst benoem je waar je bent en stel je jezelf even voor: dat noem ik stap 0.
Stap 0
Wie en waar
Het werkt altijd goed om te beginnen met vertellen waar je bent. Dat lijkt gek: iedereen weet het, want mensen zijn fysiek of via een livestream aanwezig. En toch werkt het. Je zet hiermee een kader neer en geeft de uitvaartplechtigheid even letterlijk een ‘plek’.
Als je vervolgens vertelt wie je bent en wat je rol is, neem je de vragen bij de toehoorders weg die kunnen verhinderen echt naar jou te luisteren.
Door met het waar en wie te beginnen wennen de aanwezigen bovendien even aan je stem en aan hoe je praat. Als je begint met je welkomstwoord zijn alle oren en ogen op je afgesteld.
Als je vervolgens vertelt wie je bent en wat je rol is, neem je de vragen bij de toehoorders weg die kunnen verhinderen echt naar jou te luisteren.
Door met het waar en wie te beginnen wennen de aanwezigen bovendien even aan je stem en aan hoe je praat. Als je begint met je welkomstwoord zijn alle oren en ogen op je afgesteld.
Stap 1
Je benoemt het hier en nu
Mensen hebben rust nodig om met aandacht bij de uitvaart- of crematieplechtigheid te zijn. Het helpt daarom als je mensen persoonlijk aanspreekt in je openingswoord. Je kunt de rust en aandacht nog versterken door ook gevoelens te benoemen.
Mensen persoonlijk aanspreken
Hoe spreek je de genodigden persoonlijk aan in je welkomstwoord? Ik bespreek de mogelijkheden aan de hand van voorbeelden, maar zet ze eerst voor je op een rijtje.
Voorbeeld 1: door hun namen te noemen.
Voorbeeld 2: door ze per groep welkom te heten.
Voorbeeld 3: een combinatie hiervan.
Na deze voorbeelden ga ik in op het noemen van overleden partners of kinderen van de naaste familieleden: die horen er ook bij. Ik sluit het eerste deel van het welkomstwoord af met de tip om ook gevoelens te benoemen. Als extraatje voeg ik wat tips toe voor als er mensen op afstand meekijken.
Misschien wil je weten hoe je ervoor zorgt dat je niemand vergeet? Kijk dan bij [veelgestelde vragen] voor het antwoord en tips.
Voorbeeld 1: door hun namen te noemen.
Voorbeeld 2: door ze per groep welkom te heten.
Voorbeeld 3: een combinatie hiervan.
Na deze voorbeelden ga ik in op het noemen van overleden partners of kinderen van de naaste familieleden: die horen er ook bij. Ik sluit het eerste deel van het welkomstwoord af met de tip om ook gevoelens te benoemen. Als extraatje voeg ik wat tips toe voor als er mensen op afstand meekijken.
Misschien wil je weten hoe je ervoor zorgt dat je niemand vergeet? Kijk dan bij [veelgestelde vragen] voor het antwoord en tips.
voorbeeld 1: namen noemen
Welkom hier in uitvaartcentrum De Brug, waar we voor de laatste keer samenkomen rondom Jan de Vries. Mijn naam is Sophie, ik ben de dochter van Jan.
Welkom onze moeder, Alet, die meer dan 50 jaar met haar Jan getrouwd is geweest.
Welkom aan de laatste van zijn nog levende broers en zussen: oom Koos, en zijn vrouw Gerda.
Welkom ook aan mijn broers en zussen, de kinderen en schoonkinderen van Jan en Alet: Thomas en Aaltje, Cornelis en Arturo, mijn man Jeremy.
en de kleinkinderen Jet en Janna, Tim, Ferre.
Welkom onze moeder, Alet, die meer dan 50 jaar met haar Jan getrouwd is geweest.
Welkom aan de laatste van zijn nog levende broers en zussen: oom Koos, en zijn vrouw Gerda.
Welkom ook aan mijn broers en zussen, de kinderen en schoonkinderen van Jan en Alet: Thomas en Aaltje, Cornelis en Arturo, mijn man Jeremy.
en de kleinkinderen Jet en Janna, Tim, Ferre.
Toelichting bij voorbeeld 1
Je ziet dat het goed werkt om in het welkomstwoord van een uitvaart eerst de plek te noemen waar je bent, en ook wie je bent. De reden waarom je er bent (“voor de laatste keer…”) past hier ook.
Namens wie heet je welkom? Je kunt dat letterlijk noemen, of ervan uitgaan dat mensen het wel weten. Namens wie is belangrijker wanneer je een dankwoord schrijft. In dit geval is duidelijk dat je als lid van de familie spreekt.
Het herhalen van het woord ‘welkom’ geeft ritme en duidelijkheid. Door de zinnen na het woord welkom steeds net anders te vervolgen (welkom hier, welkom onze, welkom aan, welkom ook aan) houd je het gevarieerd.
Je kunt bij het noemen van mensen even naar ze kijken.
Namens wie heet je welkom? Je kunt dat letterlijk noemen, of ervan uitgaan dat mensen het wel weten. Namens wie is belangrijker wanneer je een dankwoord schrijft. In dit geval is duidelijk dat je als lid van de familie spreekt.
Het herhalen van het woord ‘welkom’ geeft ritme en duidelijkheid. Door de zinnen na het woord welkom steeds net anders te vervolgen (welkom hier, welkom onze, welkom aan, welkom ook aan) houd je het gevarieerd.
Je kunt bij het noemen van mensen even naar ze kijken.
voorbeeld 2: groepen benoemen
Welkom hier in uitvaartcentrum De Brug waar we voor de laatste keer samenkomen rondom Jan de Vries. Mijn naam is Sophie, ik ben de dochter van Jan.
Welkom aan mijn broers en zussen, aan de kinderen en kleinkinderen van Jan en Alet.
Welkom aan de families van onze vader Jan en onze moeder Alet: ooms en tantes, neven en nichten.
Ten slotte ook welkom aan vrienden, buren en collega’s van Jan, Alet, hun kinderen en kleinkinderen.
Welkom aan mijn broers en zussen, aan de kinderen en kleinkinderen van Jan en Alet.
Welkom aan de families van onze vader Jan en onze moeder Alet: ooms en tantes, neven en nichten.
Ten slotte ook welkom aan vrienden, buren en collega’s van Jan, Alet, hun kinderen en kleinkinderen.
Toelichting bij voorbeeld 2
Je ziet dat het goed werkt om in het welkomstwoord van een uitvaart eerst de plek te noemen waar je bent, en ook wie je bent. De reden waarom je er bent (“voor de laatste keer…”) past hier ook.
In afwijking van voorbeeld 1 ben ik er hier vanuit gegaan dat ook “onze moeder Alet” overleden is.
Benoem altijd de groepen in hun relatie tot de overledene: kinderen van, vrienden van, etc.
Je kunt bij het noemen van mensen even naar ze kijken, bijvoorbeeld naar een tante als je het over ooms en tantes hebt. Meestal zitten mensen bij elkaar in de buurt.
In afwijking van voorbeeld 1 ben ik er hier vanuit gegaan dat ook “onze moeder Alet” overleden is.
Benoem altijd de groepen in hun relatie tot de overledene: kinderen van, vrienden van, etc.
Je kunt bij het noemen van mensen even naar ze kijken, bijvoorbeeld naar een tante als je het over ooms en tantes hebt. Meestal zitten mensen bij elkaar in de buurt.
voorbeeld 3: combinatie van namen en groepen
Welkom hier in uitvaartcentrum De Brug waar we voor de laatste keer samenkomen rondom Jan de Vries. Mijn naam is Sophie, ik ben de dochter van Jan.
Welkom onze moeder, Alet, die meer dan 50 jaar met haar Jan getrouwd is geweest.
Welkom ook aan mijn broer en zus, de kinderen en schoonkinderen van Jan en Alet: Thomas en Aaltje, Cornelis en Arturo, mijn man Jeremy, en aan de kleinkinderen Jet en Janna, Tim, Ferre.
Ten slotte ook welkom aan familie, vrienden, buren en collega’s van Jan, Alet, hun kinderen en kleinkinderen.
Welkom onze moeder, Alet, die meer dan 50 jaar met haar Jan getrouwd is geweest.
Welkom ook aan mijn broer en zus, de kinderen en schoonkinderen van Jan en Alet: Thomas en Aaltje, Cornelis en Arturo, mijn man Jeremy, en aan de kleinkinderen Jet en Janna, Tim, Ferre.
Ten slotte ook welkom aan familie, vrienden, buren en collega’s van Jan, Alet, hun kinderen en kleinkinderen.
Toelichting bij voorbeeld 3
Ik vestig nu graag even de aandacht op het woord ‘rondom’ in de eerste zin. Zie je hoe dat een beeld van verbinding oproept?
Je zou ook kunnen spreken over samenkomen rondom het lichaam van Jan de Vries, of rondom de herinneringen aan Jan de Vries (ook passend als het lichaam niet aanwezig is).
Je zou ook kunnen spreken over samenkomen rondom het lichaam van Jan de Vries, of rondom de herinneringen aan Jan de Vries (ook passend als het lichaam niet aanwezig is).
Hoe ga je om met overleden partners of kinderen?
Een overleden partner of kind is nooit helemaal uit je gedachten. Zeker niet tijdens een uitvaart of crematie. Ze horen erbij en daarom noem je ze in je welkomstwoord.
Als je namen noemt doe je het zo:
Welkom aan Cor en Joke, aan Annelies – zo verbonden met Gerda.
Welkom aan Thomas en Aaltje, en bij jullie hoort natuurlijk ook Sammy.
Als je groepen aanduidt doe je het zo:
Welkom aan de kleinkinderen, en daarbij noem ik natuurlijk ook Sammy.
Welkom aan de kinderen van Jan en Alet, daarbij hoort Peter niet te ontbreken.
De overleden partner, kind, broer of zus noem je altijd bij haar of zijn naam. Je benoemt de overledene vanuit de verbinding met partner, ouders, broers en zussen.
Let op: geef de nabestaanden van de overleden persoon die je benoemt wel even een seintje van tevoren. Het kan erg emotioneel zijn om tijdens een uitvaart ook de naam van jouw overleden partner, kind, ouder, broer of zus te horen.
Als je namen noemt doe je het zo:
Welkom aan Cor en Joke, aan Annelies – zo verbonden met Gerda.
Welkom aan Thomas en Aaltje, en bij jullie hoort natuurlijk ook Sammy.
Als je groepen aanduidt doe je het zo:
Welkom aan de kleinkinderen, en daarbij noem ik natuurlijk ook Sammy.
Welkom aan de kinderen van Jan en Alet, daarbij hoort Peter niet te ontbreken.
De overleden partner, kind, broer of zus noem je altijd bij haar of zijn naam. Je benoemt de overledene vanuit de verbinding met partner, ouders, broers en zussen.
Let op: geef de nabestaanden van de overleden persoon die je benoemt wel even een seintje van tevoren. Het kan erg emotioneel zijn om tijdens een uitvaart ook de naam van jouw overleden partner, kind, ouder, broer of zus te horen.
Gevoelens benoemen
Door gevoelens te benoemen die mensen op dit moment op deze plek zouden kunnen hebben, versterk je de rust en aandacht, omdat je de toehoorders er even bewust van maakt. Door gevoel te benoemen maak je het gewoon, en dan zit het niet meer in de weg.
Je kunt de gevoelens op drie manieren benoemen of benaderen, via een omweg of rechtstreeks.
Voorbeeld 1: door iets van je eigen gevoel te laten zien.
Voorbeeld 2: opsommen wat mensen zouden kunnen voelen.
Voorbeeld 3: een combinatie hiervan.
Tijdens een uitvaart liggen gevoelens meer aan de oppervlakte dan anders. Door ze in het welkom aandacht te geven, zorg je voor ontspanning.
Je kunt de gevoelens op drie manieren benoemen of benaderen, via een omweg of rechtstreeks.
Voorbeeld 1: door iets van je eigen gevoel te laten zien.
Voorbeeld 2: opsommen wat mensen zouden kunnen voelen.
Voorbeeld 3: een combinatie hiervan.
Tijdens een uitvaart liggen gevoelens meer aan de oppervlakte dan anders. Door ze in het welkom aandacht te geven, zorg je voor ontspanning.
voorbeeld 1: je eigen gevoel laten zien
Ik sta hier met een dubbel gevoel. Natuurlijk vind ik ook het spannend hier voor jullie te staan en jullie welkom te heten. Ik sta hier met een gevoel van opluchting en met een gevoel van verdriet.
Opluchting omdat er aan de zware laatste maanden van Jan een einde is gekomen. Verdriet omdat hij er nu niet is, omdat onze moeder haar maatje kwijt is en de kleinkinderen hun opa.
Opluchting omdat er aan de zware laatste maanden van Jan een einde is gekomen. Verdriet omdat hij er nu niet is, omdat onze moeder haar maatje kwijt is en de kleinkinderen hun opa.
Toelichting bij voorbeeld 1
Als jij je eigen gevoel benoemt, doe je een beroep op de empathie van de mensen die je welkom heet. Ze voelen met je mee, en worden langs die weg bij hun eigen gevoel bepaald.
Je gevoelens benoemen kan vaak niet zonder iets van je gevoel te laten zien. Laten zien dat het je raakt is dan ook helemaal niet erg: het hoort bij het moment. Maar zorg dat je emoties tijdens het welkomstwoord niet de overhand krijgen. Dan gaan de toehoorders teveel met jouw gevoelens bezig en raken ze bij hun eigen gevoelens vandaan.
Je gevoelens benoemen kan vaak niet zonder iets van je gevoel te laten zien. Laten zien dat het je raakt is dan ook helemaal niet erg: het hoort bij het moment. Maar zorg dat je emoties tijdens het welkomstwoord niet de overhand krijgen. Dan gaan de toehoorders teveel met jouw gevoelens bezig en raken ze bij hun eigen gevoelens vandaan.
voorbeeld 2: opsomming van mogelijke gevoelens
Ik merk dat dit moment bij verschillende mensen verschillende gevoelens oproept.
Ander gemis dat bovenkomt. Boosheid over de dood. Rouw om wat nu niet meer kan. Rouw om wat nooit heeft kunnen zijn. Misschien voel je alles tegelijk, misschien voel je helemaal niets.
Voel je in ieder geval welkom, we zijn blij dat je er bent.
Ander gemis dat bovenkomt. Boosheid over de dood. Rouw om wat nu niet meer kan. Rouw om wat nooit heeft kunnen zijn. Misschien voel je alles tegelijk, misschien voel je helemaal niets.
Voel je in ieder geval welkom, we zijn blij dat je er bent.
Toelichting bij voorbeeld 2
Een opsomming van gevoelens is veilig. Het is algemeen genoeg en toch voelen mensen zich erdoor gezien: ze hebben toestemming om te voelen wat ze voelen.
De laatste zin onderstreept dat.
De laatste zin onderstreept dat.
voorbeeld 3: combinatie van eigen gevoel en mogelijke gevoelens
Ik sta hier met een dubbel gevoel van aan de ene kant verdriet en gemis, en aan de andere kant toch ook wel opluchting.
Opluchting omdat er aan de slopende ziekte van Jan een einde is gekomen. Verdriet en gemis omdat wij onze vader kwijt zijn, onze moeder haar maatje en onze kleinkinderen hun opa.
Er zijn vast ook andere gevoelens die bij jullie leven op dit moment. Omdat je juist nu iemand anders heel erg mist. Boos bent over de dood. Rouw voelt om wat niet meer kan of wat er nooit is geweest. Misschien voel je wel heel weinig.
Voel je in ieder geval welkom, we zijn blij dat je er bent.
Opluchting omdat er aan de slopende ziekte van Jan een einde is gekomen. Verdriet en gemis omdat wij onze vader kwijt zijn, onze moeder haar maatje en onze kleinkinderen hun opa.
Er zijn vast ook andere gevoelens die bij jullie leven op dit moment. Omdat je juist nu iemand anders heel erg mist. Boos bent over de dood. Rouw voelt om wat niet meer kan of wat er nooit is geweest. Misschien voel je wel heel weinig.
Voel je in ieder geval welkom, we zijn blij dat je er bent.
Toelichting bij voorbeeld 3
Door je gevoel te laten zien en het mogelijke gevoel van anderen te benoemen, geef je een geruststellende boodschap: ‘Je mag hier met je eigen emoties de afscheidsplechtigheid beleven.’ Op die manier zorg je dat mensen zich meer op hun gemak voelen en meer van de uitvaartplechtigheid mee zullen krijgen.
Extra: mensen die van afstand meekijken welkom heten
Kijken mensen de uitvaartplechtigheid via een livestream of opname mee? Kijk dan in de camera en heet die mensen aan het begin van je welkomstwoord als aparte groep welkom.
voorbeeld: welkom via de camera
We zijn blij dat er ook mensen via de opname deze afscheidsplechtigheid kunnen bijwonen. Een bijzonder woord van welkom voor jullie.
Het andere moment waarop je je op deze mensen richt is het dankwoord.
Het andere moment waarop je je op deze mensen richt is het dankwoord.
Stap 2
Je vertelt wat er straks gaat gebeuren
Door in je welkomstwoord te vertellen wat er tijdens de afscheidsplechtigheid gaat gebeuren, geef je de aanwezigen houvast. Je helpt mensen hun aandacht te richten als ze weten wat ze ongeveer kunnen verwachten.
Je kunt specifiek beschrijven wat komen gaat. (voorbeeld 1)
Of algemene bewoordingen gebruiken. (voorbeeld 2)
Kies anders voor een combinatie hiervan. (voorbeeld 3)
Je kunt specifiek beschrijven wat komen gaat. (voorbeeld 1)
Of algemene bewoordingen gebruiken. (voorbeeld 2)
Kies anders voor een combinatie hiervan. (voorbeeld 3)
voorbeeld 1: specifieke beschrijving
In deze plechtigheid luisteren we naar muziek van onder andere Bach en The Shadows. Jan draaide deze CD’s grijs de afgelopen jaren.
Als sprekers horen we achtereenvolgens mijn broer Thomas, kleindochter Jet, broer Koos en vriend Gerard.
Na het spelen van Time to Say Goodbye door schoonzoon Arturo zullen we Jan naar zijn laatste rustplaats brengen.
Als sprekers horen we achtereenvolgens mijn broer Thomas, kleindochter Jet, broer Koos en vriend Gerard.
Na het spelen van Time to Say Goodbye door schoonzoon Arturo zullen we Jan naar zijn laatste rustplaats brengen.
voorbeeld 2: algemene bewoordingen
In deze afscheidsbijeenkomst zullen we luisteren naar muziek die Jan de afgelopen jaren veel draaide.
Een aantal familieleden en een vriend zullen spreken, en aan het einde zal Arturo voor ons pianospelen en zingen.
Dan vertrekken we naar de begraafplaats.
Een aantal familieleden en een vriend zullen spreken, en aan het einde zal Arturo voor ons pianospelen en zingen.
Dan vertrekken we naar de begraafplaats.
voorbeeld 3: combinatie van specifiek en algemeen
In deze afscheidsceremonie luisteren we naar muziek van onder andere Bach en The Shadows. Jan draaide deze cd’s grijs de afgelopen jaren.
Een aantal familieleden en een vriend van Jan zullen spreken.
Als afsluiting klinkt Time to Say Goodbye door Arturo, en daarna vertrekken we naar de begraafplaats.
Een aantal familieleden en een vriend van Jan zullen spreken.
Als afsluiting klinkt Time to Say Goodbye door Arturo, en daarna vertrekken we naar de begraafplaats.
Stap 3
Je sluit af met wat je hoopt voor later
Een uitvaartceremonie draait om de overledene, maar de doelgroep is de nabestaanden. Dat maak je expliciet als je aan het einde van je welkom onder woorden brengt wat je hoopt dat het afscheid voor de nabestaanden zal betekenen.
Tussen de regels maak je de aanwezigen ervan bewust dat de uitvaart een functie heeft voor hun leven na vandaag. De crematie of begrafenis is immers de start van een nieuwe fase, zonder de overledene
De herinnering aan een goede respectvolle ceremonie geeft later steun en troost.
Tussen de regels maak je de aanwezigen ervan bewust dat de uitvaart een functie heeft voor hun leven na vandaag. De crematie of begrafenis is immers de start van een nieuwe fase, zonder de overledene
De herinnering aan een goede respectvolle ceremonie geeft later steun en troost.
voorbeelden: hoop, wens, verwachting
Ik hoop dat het komende half uur ons goed zal doen.
Ik verwacht dat we straks kunnen terugkijken op een waardige bijeenkomst.
Mijn wens is dat wij en jullie steun zullen putten uit wat gezegd en gespeeld zal worden.
Hopelijk biedt deze bijeenkomst ons een mooie herinnering om later op terug te kijken.
Ik verwacht dat we straks kunnen terugkijken op een waardige bijeenkomst.
Mijn wens is dat wij en jullie steun zullen putten uit wat gezegd en gespeeld zal worden.
Hopelijk biedt deze bijeenkomst ons een mooie herinnering om later op terug te kijken.
Door de intentie van de uitvaartbijeenkomst of crematieplechtigheid in je welkomsttoespraak te noemen, geef je wat er gaat gebeuren een diepere betekenis. Met andere woorden zeg je: ‘Hier doen we het voor.’
Wil je vol vertrouwen je welkomstwoord uitspreken? Ik lees met je mee en geef persoonlijke tips.
tips krijgen
Ik kan ook voor jou schrijven en/of spreken
Een goed welkomstwoord zet de toon
Het afscheid is bedoeld voor de nabestaanden. Daarom gun je het ze om er zoveel mogelijk van mee te krijgen. Je welkomstwoord helpt daarbij, door dingen bewust te benoemen die onbewust de aandacht in de weg zouden kunnen staan.
Als de genodigden het gevoel hebben dat ze welkom zijn, kunnen ze zich beter ontspannen en ontspanning zorgt voor aandacht. Ook als mensen ongeveer weten wat ze kunnen verwachten, geeft dat houvast en rust.
Door te benoemen wat je hoopt dat de plechtigheid voor effect zal hebben, geef je de verwachtingen bezieling en diepgang: hier doen we het voor, let maar op!
Als de genodigden het gevoel hebben dat ze welkom zijn, kunnen ze zich beter ontspannen en ontspanning zorgt voor aandacht. Ook als mensen ongeveer weten wat ze kunnen verwachten, geeft dat houvast en rust.
Door te benoemen wat je hoopt dat de plechtigheid voor effect zal hebben, geef je de verwachtingen bezieling en diepgang: hier doen we het voor, let maar op!